سازمان بهداشت جهانی تخمین می‌زند که در نتیجه آلودگی هوا سالانه 7 میلیون نفر جان خود را از دست می‌دهند. این روزها پوشش اخبار مربوط به مسائل ناشی از آلودگی هوا به طور قابل توجهی افزایش یافته است، و این رخداد باعث آگاهی بیشتر افراد جامعه درباره آلودگی هوا شده و در نتیجه می‌تواند بر سلامت آن‌ها تاثیر بسزایی داشته باشد. آلودگی هوا علاوه بر این که به عنوان یک مشکل بومی در کشورهای در حال توسعه دیده می‌شود، به یک پدیده جهانی تبدیل شده که مقابله با این مساله دشوار است. حتی در مناطقی با سطوح آلودگی “امن”، شغل و حرفه‌تان می‌تواند شما را در معرض خطر قرار دهد. به عنوان مثال، کارگران بارانداز، رانند‌گان کامیون و سایر کارگران که دائما در معرض انتشار گازهای گلخانه‌ای در سطوح بالا هستند، بیشتر مستعد بیماری‌های تنفسی هستند.
آلودگی هوا چگونه باعث بیماری می‌شود؟
هنگامی که شما در هوای آلوده نفس می‌کشید، ذرات و سایر آلاینده‌های قابل نفوذ، به لایه‌های لوله‌های برونشی و ریه شما نفوذ می‌کنند. این امر منجر به بیماری‌های تنفسی مانند برونشیت مزمن، آمفیزم، بیماری قلبی، سرطان ریه، آسم، خس خس سینه، سرفه و مشکلات تنفسی خواهد شد. اگر شما دچار بیماری‌های قلبی عروقی و تنفسی هستید با قرار گرفتن در معرض هوای آلوده، بیماری شما تشدید خواهد شد. البته لازم به ذکر است که با استفاده از ماسک ممکن است بتوانید تا حدودی از خود در مقابل آلودگی هوا و ورود ذرات به داخل دهان و بینی خود محافظت کنید، اما این تنها راه موجود و کامل برای مقابله با آلودگی هوا نیست.
شما می‌توانید اقدامات دیگری برای کمک به بدن خود در برابر آلودگی هوای شدید انجام دهید. یکی از این اقدامات خوردن غذاهای مناسب در مواقع آلودگی هواست. تحقیقات نشان می‌دهد که غذاهای خاصی که سرشار از ویتامین C و E هستند می‌توانند به پاک کردن سیستم بدن، به ویژه راه‌های تنفسی شما کمک کنند، زیرا این غذاها دارای مقادیر بسیار زیادی آنتی اکسیدان و همچنین دارای ویژگی ضد التهابی هستند. برخی از این مواد غذایی عبارتند از:
روغن زیتون
آلفا توکوفرول، ویتامین E موجود در روغن زیتون، عملکرد ریه را بهبود می‌بخشد. همچنین اسیدهای چرب موجود در روغن زیتون برای کاهش التهاب ریه بسیار مفیدند. برای بهره‌مندی از خواص روغن زیتون و به دست آوردن حداکثر مزایای آن بهتر است به همراه سالاد مصرف شود. به دلیل داشتن نقطه دود نسبتا پایین روغن زیتون، قرار گرفتن آن در معرض حرارت در طول پخت و پز می‌تواند ترکیبات شیمیایی آن را تغییر دهد و این مساله باعث شود که برخی از خواص سلامتی آن از دست برود.
تخم کتان
تخم کتان دارای سطوح بالای فیتواستروژن‌ها و اسیدهای چرب امگا 3 است. فیتواستروژن‌ها دارای خواص ضد اکسیدکننده هستند که به کاهش علائم آسم و سایر واکنش‌های آلرژیک کمک می‌کنند. شما می‌توانید روزانه تخم کتان را به همراه انواع ماست و سالادها استفاده کنید و یا آن را به غذاهای پخته شده خود اضافه کنید و میل کنید.
آووکادو
گروه تحقیقات محیط زیست کالج کینگ در لندن، مطالعاتی در مورد تاثیرات ویتامین E بر روی کاهش اثرات آلودگی هوا بر ریه انجام دادند. این مطالعات نشان داد که در افراد مبتلا به بیماری ریوی مانند آسم، سطح ویتامین E کاهش می‌یابد. محققان به این نتیجه رسیدند که مصرف مواد غذایی مانند آووکادو و اسفناج با ویتامین E بالا می‌تواند به مقابله با اثرات انواع خاصی از ذرات آلوده هوا کمک کند.
کلم بروکلی
یک مطالعه 12 هفته‌ای که توسط دانشکده بهداشت عمومی بلومبرگ در دانشگاه جان هاپکینز در شهر جیانگسو انجام شد، نشان داد که در بدن افرادی که بروکلی خورده‌اند، سموم ناشی از آلودگی اُزون و ذرات معلق موجود در هوا خنثی می‌شود. این دفع ناشی از وجود سولفورفان، یک ترکیب ضد سرطانزا در بروکلی است.
برای رسیدن به این نتیجه، محققان بر روی تعدادی از افراد که در معرض آلودگی هوا بودند آزمایشی را انجام دادند. یک نوشیدنی حاوی آب، آب لیمو، آناناس و پودر کلم بروکلی را به شرکت کنندگان دادند. گروهی دیگر همان نوشیدنی را مصرف کردند با این تفاوت که نوشیدنی آن‌ها بدون پودر بروکلی بود. شرکت کنندگانی که نوشیدنی حاوی کلم بروکلی را نوشیدند، سطوح بالاتر یک سرطان زا به نام بنزن و یک ماده مضر به نام آکرولین را دفع کردند.
علاوه بر خوردن بروکلی، سایر سبزیجات در خانواده چلیپاییان خطر ابتلا به بیماری‌هایی از جمله آلزایمر و پارکینسون که نتیجه تخریب تدریجی سلول‌های عصبی در دستگاه مرکزی هستند و به ویژه سرطان را کاهش می‌دهند.
گوجه فرنگی
گوجه فرنگی تازه را در رژیم غذایی خود بگنجانید. گوجه فرنگی تازه دارای مقادیر زیادی لیکوپن و آنتی اکسیدان است که از بدن در برابر بیماری‌های تنفسی محافظت می‌کند.
چرا استراتژی رژیم غذایی برای مبارزه با آلودگی اتخاذ می‌شود؟
علیرغم اینکه شما ممکن است به سلامتی خود اهمیت دهید و غذاهای سالم زیادی را در رژیم غذایی روزانه خود مصرف کنید تا سالم و سلامت بمانید، اما احتمال دارد که ندانید آنتی اکسیدان‌های موجود در گوجه‌فرنگی تازه و یا سایر مواد غذایی موجود به شما کمک می‌کنند تا راحت‌تر نفس بکشید.
مصرف این گونه مواد غذایی برای جلوگیری از آلودگی هوا نه تنها یک روش امن و ساده است، بلکه موجب صرفه‌جویی نیز می‌شود. همانطور که دولت‌ها و گروه‌های مختلف زیست محیطی همچنان در کنترل آلودگی هوا نقش خود را بازی می‌کنند، خوردن غذا به خوبی به شما کمک می‌کند تا اقداماتی مفید برای کمک به بهبود سیستم دفاعی بدن خود به منظور مقابله با آلودگی هوا انجام دهید. در این راستا، یک سالاد شامل آووکادو، کلم بروکلی، گوجه فرنگی، روغن کتان و روغن زیتون، یک شام عالی برای شما خواهد بود که به کاهش اثرات ناشی از آلودگی هوا کمک شایانی می‌کند!