آزمایش ها نشان داده اند که آلودگی هوای ناشی از سایش تایر خودروها با سطح آسفالت تقریبا تا 2000 برابر بیشتر از خروجی اگزوز خودروهای مدرن است.
به گفته کارشناسان، ذرات پخش شده از لاستیک خودروها باعث آلودگی هوا، آب و خاک می شود و حاوی طیف وسیعی از ترکیبات آلی سمی، از جمله مواد سرطان زای شناخته شده است. این امر نشان می دهد که آلودگی تایرها ممکن است به یک مسئله اصلی برای شهروندان و مسئولین تبدیل شود.
آلودگی هوا سالانه باعث مرگ زودهنگام میلیون ها نفر در سراسر جهان می شود. با این حال اضافه شدن فیلترهای هوای قدرتمند به خودروها باعث کاهش انتشار آلاینده های خطرناک از اگزوز خودروها می شود. آلایندگی خودروها در کشورهای توسعه یافته بسیار کم است و حتی در اروپا این میزان به کمتر از حد مجاز نیز می رسد. با این حال، افزایش وزن خودروها به این معنی است که ذرات بیشتری توسط لاستیک ها به هنگام فرسودگی در جاده ها منتشر می شوند.
آزمایشها همچنین نشان می دهد که تایرها برای هر کیلومتر پیمایش، بیش از 1 تریلیون ذرات بسیار ریز تولید میکنند. یعنی ذرات کوچک تر از 23 نانومتر. خطرات این ذرات برای سلامتی اهمیت ویژه ای دارد، زیرا اندازه آنها به گونه ای است که می توانند از طریق جریان خون وارد اندام ها شوند. اندازه گیری ذرات زیر 23 نانومتر دشوار است و در حال حاضر در اتحادیه اروپا و ایالات متحده اندازه گیری نمی شود.
طبق گفته کارشناسان، لاستیکها به عنوان منبع اصلی انتشار گازهای گلخانهای از وسایل نقلیه به سرعت در حال پیشی گرفتن از آلاینده های خروجی از اگزوزها هستند. در حال حاضر به دلیل فیلترهای به کار گرفته شده، اگزوز خودروها مقدار بسیار کمی از آلاینده ها و ذرات مضر را در هوا منتشر می کنند.
طبق محاسبات محققان، میزان آلاینده ای که از تایر خودروها و ون ها بطور سالیانه در محیط زیست منتشر میشود معادل 300000 تن لاستیک در کشورهای بریتانیا و ایالات متحده است.
در حال حاضر هیچ قانونی در مورد میزان سایش تایرها و مواد شیمیایی موجود در آنها وجود ندارد. مواد شیمیایی موجود در 250 نوع مختلف لاستیک که معمولا از لاستیک مصنوعی مشتق شده از نفت خام ساخته می شود. بسیاری از این مواد شیمیایی سرطان زا هستند.
نرخ سایش برندهای مختلف لاستیک متفاوت است و محتوای شیمیایی سمی منتشر شده از آنها نیز با یکدیگر تفاوت دارد. این موضوع نشان می دهد که اصلاحات کم هزینه برای کاهش اثرات زیست محیطی آنها امکان پذیر است.
بنابراین می توان با اجبار تولیدکننده های تایر به رعایت استانداردها و یا حذف تایرهایی با کیفیت پایین، می توان تا حد زیادی از انتشار این آلاینده ها در محیط زیست جلوگیری کرد.
در یک تحقیق، تست های سایش لاستیک ها روی ۱۴ برند مختلف با استفاده از مرسدس کلاس C که بهطور معمول در جاده ها رانندگی میکردند، انجام شد و برخی از آنها بطور کامل در طول عمر خود آزمایش شدند. ترازوهای با دقت بالا وزن از دست رفته لاستیک ها را اندازه گیری کردند. همچنین یک سیستم نمونه برداری که ذرات پشت لاستیک ها را در حین رانندگی جمع می کرد، جرم، تعداد و اندازه ذرات را تا 6 نانومتر ارزیابی کردند. آلایندگی های اگزوز در دنیای واقعی در چهار خودروی شاسی بلند بنزینی، محبوب ترین خودروهای جدید امروزی، با استفاده از مدل های 2019 و 2020 اندازه گیری شد.
تایرهای مستعمل 36 میلی گرم ذرات در هر کیلومتر تولید می کنند که 1850 برابر بیشتر از میانگین 0.02 میلی گرم در کیلومتر از اگزوزها است. همچنین سبک رانندگی تهاجمی باعث افزایش انتشار ذرات به 5760 میلی گرم در کیلومتر می شود.
اغلب ذرات منتشر شده توسط تایرها در محیط را ذرات ریز تشکیل می دهند. هرچند این ذرات زیر حدود 11% از آلاینده های موجود در هوا را شامل می شوند، اما با این حال همین مقدار هم صدها برابر آلاینده هایی است که از اگزوز خودروها خارج می شود.
در طول زمان، میانگین وزن همه خودروها در حال افزایش بوده است. اما بحثی وجود دارد در مورد اینکه آیا وسایل نقلیه برقی که با باتری کار می کنند و نسبت به خودروهای معمولی سنگینتر هستند و گشتاور چرخ بیشتری داشته باشند، ممکن است ذرات لاستیک بیشتری نیز منتشر کنند؟ کارشناسان بر این باورند که این موضوع به سبک رانندگی افراد بستگی دارد اما با این حال به دلیل وزن بیشتر، میزان انتشار آلاینده ها و ذرات از تایر خودروهای برقی بیشتر از سایر خودروها است. با این حال پیش بینی می شود با کاهش وزن باتری ها و در نتیجه وزن نهایی خودروهای برقی در سال های آینده، میزان ذرات منتشر شده از تایر این نوع خودروها با خوردوهای معمولی برابر شود.
دیگر تحقیقات اخیر نشان داده است که ذرات لاستیک منبع اصلی میکروپلاستیک ها هستند که اقیانوس ها را آلوده میکنند. ماده شیمیایی خاصی که در لاستیک ها استفاده می شود با مرگ ماهی قزل آلا در ایالات متحده مرتبط است.
با این حال هنوز کشورهای دنیا حتی کشورهای توسعه یافته در مراحل اولیه مقابله با آلاینده های ناشی از لاستیک خودروها هستند.
در حال حاضر اعتقاد بر این است که آلاینده هایی که از اگزوز خودروها خارج نمی شوند (مانند ذرات منتشر شده در هوا بر اثر سایش تایر هنگام ترمز، سایش لاستیک، سایش سطح جاده و پخش گرد و غبار حین استفاده از وسایل نقلیه در جاده) که اکثر ذرات اولیه ی حمل و نقل جاده ای را تشکیل می دهند: 60 درصد از ذرات PM2.5 و 73 درصد از ذرات PM10 را تشکیل می دهند.
برای پی بردن به مقیاس آلایندگی لاستیک ها، یک موسسه تحقیقاتی با استفاده از یک خودروی خانوادگی با تایرهای مدرن با باد مناسب آزمایشاتی انجام داد و مشخص شد که این خودرو 5.8 گرم در هر کیلومتر ذرات معلق منتشر می کند.
در مقایسه با این میزان، محدودیتی که برای انتشار ذرات معلق از اگزوز خودروها تعیین شده است، 4.5 میلی گرم در هر کیلومتر پیمایش است. این موضوع نشان می دهد که میزان تولید آلودگی توسط تایرها 1000 برابر بیشتر از استاندارد آلاینده های خارج شده از اگزوز خودروها است.
محققان معتقدند برای میزان آلودگی منتشر شده توسط لاستیک تایرها باید قوانین محدودکننده ای وضع شوند تا تولیدکنندگان مجبور به تولید محصولات باکیفیت تری شوند. در حال حاضر با اینکه برای آلودگی ناشی از اگزوز خودروها قوانین سختگیرانه ای وضع شده است اما این قوانین برای تایر خودروها و تنظیم باد آنها وجود ندارد. با افزایش فروش خودروهای سنگین مانند شاسی بلندها و خودروهای الکتریکی، نیاز به اعمال محدودیت ها در این زمینه احساس می شود.
از طرف دیگر کاهش وزن خودروها نیز یکی از فرایندهایی است که باید برای کاهش میزان آلایندگی ناشی از اصطکاک تایرها درنظر گرفته شود. آموزش رانندگی صحیح به رانندگان نیز از دیگر فعالیت هایی است که می تواند بطور قابل توجهی از میزان انتشار ذرات خطرناک از لاستیک خودروها بکاهد. همچنین شهروندان به عنوان راهکاری کوتاه مدت می توانند از یک دستگاه تصفیه هوا در خودرو و خانه ی خود استفاده کنند.